Czym jest płaskostopie?U niemowląt nie ma wysklepienia stopy. Podeszwowa część stóp dziecka wypełniona jest miękką tkanką tłuszczową. Proces kostnienia nie jest jeszcze zakończony, a małe stopy wykształcone, nie pracują jak stopy dorosłego. Stąd poduszeczka tłuszczowa, która stopę zabezpiecza, a potem ułatwia jej przetaczanie się po podłożu. Zjawisko to nazywa się płaskostopiem fizjologicznym.
Stan taki utrzymuje się mniej więcej do 4 roku życia dziecka. Jednakże jeśli wtedy łuk stopy jest nadal niewykształcony lub bardzo niski można mówić o płaskostopiu często nazywanym platfusem.
Dzieci otyłe, z dużą masą
ciała są bardziej narażone
na płaskostopie, gdyż
spora waga powoduje
deformację stóp.
Co robić, aby zapobiegać płaskostopiu?
Niemowlę powinno od początku, etapami zdobywać kolejne umiejętności, które przygotowują jego ciało do przyjęcia pozycji stojącej. Wszelakie ulepszacze komfortu życia: chodziki (zgroza fizjoterapeutów), leżaczki, bujaczki, szelki, smycze itd. ułatwiają zajęcie pozycji pionowej, jednocześnie nie pozwalają na prawidłowe napięcie mięśni i zachowanie równowagi i zdecydowanie zaburzają naturalny proces rozwoju malucha.
Należy pozwolić dziecku chodzić w miarę możliwości po różnym podłożu (piasek, kamyki, podłoga, dywan itd.) na boso, nie krępować stóp kapciami (szczególnie sztywnymi i twardymi), dobrać odpowiednie obuwie, stworzyć dziecku warunki do ruchu i rozwijania sprawności fizycznej. Nie należy ubierać dzieci w buty po starszym rodzeństwie/kuzynostwie, szczególnie gdy te są zdeformowane lub gdy wiadomo, że były właściciel obuwia ma wadę postawy. Dzieci otyłe z dużą masą ciała są bardziej narażone na płaskostopie, gdyż spora waga powoduje deformację stóp.
Jak rozpoznać płaskostopie?
Podstawowym sposobem rozpoznawania płaskostopia jest obserwacja odciśniętej mokrej stopy na gładkim twardym podłożu. Można pomalować stopy farbkami plakatowymi i kazać dziecku stanąć na kartce papieru położonej na takim podłożu. Jeśli odbiła się cała stopa bądź prawie cała, bez charakterystycznego wcięcia, dziecko ma płaskostopie.
Sprawdzaj buty dziecka. Zdarte po wewnętrznej stronie i wykoślawione również świadczą o płaskostopiu.
Jeśli dziecko szybko się męczy, potyka na prostej drodze, ma bóle stóp i łydek – mogą to być pierwsze oznaki płaskostopia.
Wszystkie rodzaje płaskostopia wymagają korekcji. Niestety nie zawsze możliwa jest całkowita poprawa, przez co tak ważna jest profilaktyka.
[smartads]
Czego nie robić?
- Przede wszystkim nie należy kupować wkładek ortopedycznych na własną rękę. Bardzo rzadko pomogą, częściej mogą zaszkodzić. I najważniejsze – nawet najlepsze wkładki nie pomogą w leczeniu płaskostopia, jeśli dziecko nie ćwiczy wzmacniania kończyn dolnych i mięśni.
- Nie wolno „ułatwiać” nauki chodzenia poprzez:
- prowadzanie za ręce
- wkładanie do chodzika
- Nie należy zakładać dziecku butów i kapci zawsze i wszędzie. Trzeba dać dziecku możliwość wzmacniania mięśni stóp, co niewątpliwie robi, chodząc na boso.
- Trzeba zapewnić dziecku ruch.
- Należy zapobiegać wystąpieniu u malucha nadwagi.
Jeśli cokolwiek zaniepokoi cię w budowie stóp, bądź w odcisku stopy, udaj się do ortopedy.
Magda Korzańska