Gdy u noworodka dochodzi do niedotlenienia z upośledzeniem (chwilowym lub trwałym) działania jego narządów, mówi się o asfiksji, zamartwicy czy po prostu niedotlenieniu okołoporodowym. To dość poważna sytuacja, gdyż niesie za sobą szereg następstw w postaci trwałych upośledzeń, a nawet śmierci dziecka. Niedotlenienie okołoporodowe może być konsekwencją bardzo wielu aspektów, zarówno po stronie stanu zdrowia matki, jak i dziecka. Zagrożenie niedotlenieniem zwiększa się w przypadkach, gdy matka cierpi np. na nadciśnienie czy anemię, dziecko jest duże, ciąża przenoszona lub wcześniacza, organizm płodu jest zainfekowany, dziecko ma wady układu krążenia lub oddechowego. Podobnie przodujące łożysko czy przedwczesne jego odklejenie, poród niepostępujący czy wypadnięcie pępowiny, obarczają ryzykiem niedotlenienia.
[smartads]
Bardzo ważne jest, by w takich wypadkach dziecko zostało odpowiednio zdiagnozowane, zbadane i zaopatrzone. Dla matki pierwszym symptomem niedotlenienia okołoporodowego jest niska ocena w skali Apgar. Jeśli dziecko uzyska od 0-3 pkt, mówi się o głębokim (ciężkim) niedotlenieniu, między 4-7 pkt – to niedotlenienie umiarkowane. Wizualnymi argumentami, świadczącymi o zamartwicy stają się jej następstwa: drgawki, zmiany napięcia mięśniowego, śpiączka, ochłodzenie skóry, spadek ciśnienia, uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego (najczęściej pod postacią obrzęku mózgu), powiększenie wątroby wraz z uszkodzeniem jej komórek, problemy z krzepliwością krwi, ograniczenie lub zaprzestanie wydalania moczu.
Dzieci z niedotlenieniem okołoporodowym leczy się zazwyczaj objawowo, kontroluje i monitoruje ich stan (temperatura, ciśnienie, tętno), farmakologicznie lub przy pomocy zabiegów medycznych wspomaga się pracę źle funkcjonujących narządów. Przyszłościowe konsekwencje zamartwicy są dość trudne do jasnego i precyzyjnego określenia. Ze względu na swą różnorodność i stopień ciężkości, zaraz po doprowadzeniu stanu dziecka do względnej normy – nie można miarodajnie określić, jak wpłynie to na jego wzrost i rozwój. Zdarza się, że niedotlenienie okołoporodowe nie wywiera wpływu na dalsze życie dziecka, rośnie ono i rozwija się jak rówieśnicy (dotyczy to jednak przypadków, gdy dziecko uzyskało między 4 a 7 pkt Apgar), negatywnymi konsekwencjami natomiast mogą być opóźnienia w rozwoju, epilepsja lub mózgowe porażenie dziecięce. Znane są przypadki, gdy po niedotlenieniu początkowo nie można stwierdzić u dziecka żadnych patologii czy odstępstw od normy, natomiast ujawniają się one w okresie, gdy dziecko zaczyna chodzić, mówić czy pisać.
Większość zagrażających bezpieczeństwu matki czy dziecka porodów rozwiązywanych jest poprzez wykonanie cesarskiego cięcia, kiedyś często korzystano z pomocy kleszczy czy próżnociągu, dziś jednak takie praktyki należą do rzadkości.
[smartads]
Bardzo ważne jest, by w takich wypadkach dziecko zostało odpowiednio zdiagnozowane, zbadane i zaopatrzone. Dla matki pierwszym symptomem niedotlenienia okołoporodowego jest niska ocena w skali Apgar. Jeśli dziecko uzyska od 0-3 pkt, mówi się o głębokim (ciężkim) niedotlenieniu, między 4-7 pkt – to niedotlenienie umiarkowane. Wizualnymi argumentami, świadczącymi o zamartwicy stają się jej następstwa: drgawki, zmiany napięcia mięśniowego, śpiączka, ochłodzenie skóry, spadek ciśnienia, uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego (najczęściej pod postacią obrzęku mózgu), powiększenie wątroby wraz z uszkodzeniem jej komórek, problemy z krzepliwością krwi, ograniczenie lub zaprzestanie wydalania moczu.
Dzieci z niedotlenieniem okołoporodowym leczy się zazwyczaj objawowo, kontroluje i monitoruje ich stan (temperatura, ciśnienie, tętno), farmakologicznie lub przy pomocy zabiegów medycznych wspomaga się pracę źle funkcjonujących narządów. Przyszłościowe konsekwencje zamartwicy są dość trudne do jasnego i precyzyjnego określenia. Ze względu na swą różnorodność i stopień ciężkości, zaraz po doprowadzeniu stanu dziecka do względnej normy – nie można miarodajnie określić, jak wpłynie to na jego wzrost i rozwój. Zdarza się, że niedotlenienie okołoporodowe nie wywiera wpływu na dalsze życie dziecka, rośnie ono i rozwija się jak rówieśnicy (dotyczy to jednak przypadków, gdy dziecko uzyskało między 4 a 7 pkt Apgar), negatywnymi konsekwencjami natomiast mogą być opóźnienia w rozwoju, epilepsja lub mózgowe porażenie dziecięce. Znane są przypadki, gdy po niedotlenieniu początkowo nie można stwierdzić u dziecka żadnych patologii czy odstępstw od normy, natomiast ujawniają się one w okresie, gdy dziecko zaczyna chodzić, mówić czy pisać.
Większość zagrażających bezpieczeństwu matki czy dziecka porodów rozwiązywanych jest poprzez wykonanie cesarskiego cięcia, kiedyś często korzystano z pomocy kleszczy czy próżnociągu, dziś jednak takie praktyki należą do rzadkości.
Katarzyna Perkowska
/konsultacja medyczna lek. med. Edyta Arendowska/